Vanille is een van ’s werelds meest geliefde geuren, over alle culturen heen. Wetenschappers zoeken die verklaring in de geur van moedermelk, die stoffen bevatten die qua geur en smaak sterk op vanille lijken. Het zou dus een aroma zijn dat we vanaf onze geboorte als positief -want geassocieerd met voeding- wordt ingeprent. Het biedt troost, warmte, is verleidelijk én nostalgisch. Ee perfect antigif in deze donkere, onzekere tijden. Is het daarom dat vanilleparfums momenteel zo populair zijn?
Waarom is vanille nu zo populair?
Vanille is een van de populairste ingrediënten in heel wat parfums. Een eeuwige klassieker, die momenteel weer volop in de belangstelling staat. Komt dat door zijn troostend karakter? Of is het de nineties-nostalgie die vanilleparfums weer hot en trending maken op sociale media? TikTok telt wekelijks meer dan 4 miljoen views van posts met de hashtag #vanillaperfumes.
Maar er is meer aan de hand dan pure nostalgie. Waar vanille vroeger zoet en goedkoop rook, zijn vanilleparfums tegenwoordig veel gesofisticeerder en verrassender, dankzij nieuwe technologieën, ingrediënten en combinaties. Dat trekt een nieuw publiek aan, die minder fan zijn van de suikerzoete geuren, maar wel de warmte en complexiteit van een natuurgetrouwe vanille kunnen appreciëren.
Wat is vanille?
Vanille komt van de peulen van de vanilleorchidee, een klimplant die oorspronkelijk uit Mexico komt. De teelt is een werk van lange adem. De bestuiving gebeurt met de hand en zorgt voor geurloze groene bonen die pas na 9 maanden oogstklaar zijn. Daarna worden ze maandenlang gedroogd in de zon. Tijdens dat proces ontwikkelen ze langzaamaan vanillekristallen, met de typische warme, zoete geur. Het arbeidsintensieve, langdurige bewerkingsproces maakt vanille tot een bijzonder duur ingrediënt, wat het de bijnaam ‘het zwarte goud’ of ‘de kaviaar van de specerijen’ opleverde. Veel merken, zowel in voeding als parfumerie, werken daarom met vanilline, de synthetische geurmolecule met de typische zoete ijsroomgeur. Echte vanille is meer complex en donker, met likeurachtige, houtige, kruidige, lederachtige, fruitige en muskusachtige facetten.
Verschillende soorten
Er bestaan honderden soorten vanille, maar slechts twee hebben een interessante smaak en geur.
- De Vanilla Planifolia komt oorspronkelijk uit Mexico, maar groeit ook in andere tropische klimaten, zoals de Comoren, Réunion en Indonesië. De grootste producent is Madagaskar, dat duizend ton bonen per jaar produceert. Deze vanille soort wordt ook wel Bourbon genoemd, naar de vorige naam van Reunion. Bourbon vanille heeft een rijke geur en smaak.
- De Tahitiaanse vanille groeit op een van de eilanden van Frans Polynesië. Het is zeldzamer en dus duurder. Het heeft een zachtere smaak dan de Vanilla Planifolia, maar een sterkere geur. Het bevat minder vanilline, maar meer heliotropine (een geurmolecule met een poederig, likeurachtig aroma).
Hoe kies je een vanillegeur die bij je past?
Vanillegeuren worden vaak als zoet, eetbaar en goedkoop gezien, maar dat zijn ze tegenwoordig niet per se. Het is een sleutelingrediënt in de meeste gourmand en ambergeuren, maar laat zich even gemakkelijk combineren met frisse citrus, specerijen, bloemen of hout tot gesofisticeerde composities die verfijnd én elegant zijn. Daardoor heb je steeds meer verschillende soorten vanilleparfums, van een cleane huidgeur, tot een warm bloemig of tropisch fruitig boeket, mysterieus kruidig, intens houtig of een klassieke suikerbom.
Frisse vanille
Heb je het graag wat frisser? Zoek dan naar parfums die ook veel citrusnoten of bloemen op de ingrediëntenlijst hebben staan.
- Juliette Has A Gun Vanilla Vibes opent met een zilte noot die de crèmige cocktail van vanille, poederig tonkaboon en sandelhout opfrist. Vanilla Vibes ruikt naar een zonnige vakantiedag op het strand. Vanaf 30 euro (EDP 7,5 ml), juliettehasagun.com
- Burberry Goddess zet vanille in de spotlights, die in maar liefst drie verschillende gedaantes (een heldere infusie, een realistische Firgood-vanille extract en een rijke vanilla absolu) doorheen de hele compositie opduikt en je dus altijd ruikt. Lavendel en gember zorgen voor een aromatische frisheid in het begin, daarna wordt het echt wel een vanillefeestje. Vanaf 65,50 euro (EDP 30 ml), parfumerie.
- Dolce & Gabbana Devotion is geïnspireerd op een luchtig Panettone-akkoord (een typisch Italiaans nagerecht). Geconfijte citroen en oranjebloesem geven een fris tegenwicht voor een likeurachtige vanille (rum) die de smakelijke kant van oranjebloesem accentueert. Verslavend lekker! Vanaf 72,50 euro (EDP 30 ml), parfumerie.
Bloemige vanille
Vanille wordt vaak gebruikt om boeketten wat zoeter en ronder te maken. Meestal in een bijrol, maar in deze parfums voeren ze het hoge woord.
- BDK Vanille Leather klinkt interessanter dan het is. Tenminste als je vooral van de donkere, meer gesoficisticeerde houtfacetten van vanille houdt (zoals ik). De naam zet je op het verkeerde been, want ik ruik vooral (witte) bloemen waar kwistig met poedersuiker overheen lijkt gestrooid. Daar zitten de viooltjes voor iets tussen, vermoed ik. Vanille Leather is in de eerste plaats bloemig en heeft meer weg van streelzacht daim dan van stoer leder. Vanaf 42 euro (EDP 10 ml), o.a. bij Beauty By Kroonen.
- Guerlain Angélique Noire zou ik met mijn ogen dicht herkennen als een Guerlain. Het heeft die typische Guerlain sillage en combineert als geen ander de frisheid van bergamot met zoete vanille (ook te ruiken in Shalimar en Habit Rouge). De groene, kruidige frisheid van engelwortel met roze peper en peer zorgt voor een luchtig en origineel contrast met de houtige vanille in de basis. Een van mijn favoriete Guerlains! Vanaf 235 euro (EDP 50 ml), guerlain.com
Poederige vanille
Fan van vanille en zoete geuren, maar liefst luchtig? Zoek dan naar vanillecombo’s met complementaire ingrediënten zoals witte muskus, kokos en sandelhout.
- Matière Première Vanilla Powder benadrukt het verslavende karakter van vanille met poederige aroma’s van kokos en witte muskus. Meer poederig dan crèmig, maar best wel zoet!
- Mugler Les Exceptions Oriental Express is een onweerstaanbare combo van crèmig sandelhout en vanille. Fris groene noten (basilicum) en verse kruiden zorgen voor een originele aanzet die de vanillezoetigheid in toom houdt. Die is beduidend meer poederig dan zoet.
Boozy vanille
Kan het je niet zoet genoeg zijn en wil je liefst ook ruiken als je favoriete dessert of digestif? Zoek naar aanvullende ingrediënten als chocolade, honing, tonkaboon en likeurnoten die het gourmand karakter versterken.
- Dior Vanilla Diorama is volgens het persbericht geïnspireerd op het favoriete dessert van Christian Dior. Wat dat dan precies was, wordt niet verder uitgelegd. Maar sinaasappel, rum, cacao en een poederige tonkaboon zouden de hoofdingrediënten moeten zijn. Ze geven alleszins een gelaagdheid aan deze vanillegeur met houtbasis.
- Guerlain’s Spiritueuse Double Vanille is de referentie voor gesofisticeerde vanillegeuren. Ook hier vind je de eerste seconden dat mooie bergamot-vanille contrast terug. Zij het overschaduwd door een ‘boozy’ vibe, waar wierook en peper reliëf in brengen. In de verte ruik je zonnige bloemen, ylang-ylang en jasmijn, maar stevig ingepakt in een jas van vanille en harsen. Vanaf 325 euro (EDP 100 ml), guerlain.com
Houtige vanille
Echte vanille heeft duidelijke houtfacetten die karakter toevoegen en tegenwicht bieden aan de zoetigheid van vanille.
- Diptyque Eau Duelle (eau de parfum) is een vanillegeur voor mensen die niet echt van vanille houden. Dit is in de eerste plaats een groene houtgeur (dankzij cypriol, een plant met een aroma van ceder, vetiver en patchoeli), waar roze peper en wierook de zoetigheid van vanille in bedwang houden. Een van mijn persoonlijke favorieten. 165 euro (EDP 75 ml), bij Necessities in Antwerpen en Senteurs d’Ailleurs in Brussel.
- Jo Malone Vetiver & Golden Vanilla leunt op een ongewone combinatie van frisgroen houtige vanille en zoete vanille. Niet meteen twee ingrediënten die veel gemeenschappelijk hebben, zij het op de rokerige geurfacetten van de vetiver na. Houd je meer van een warme houtgeur dan van een zoete vanillegeur, dan moet je deze geur beslist proberen. Meer over dit parfum lees je hier. Vanaf 135 euro (EDC Intense 50 ml), bij Parfuma in Antwerpen en Senteurs d’Ailleurs in Brussel.
- Silky Woods Elixir van Goldfield & Banks is een donkere interpretatie van het gourmand Silky Woods. Dat opent verrassend met de groene noten van vijg, op smaak gebracht met saffraan, de droge poederigheid van irisboter en een zoete vanille. Een stroperige balsem omhult een ruggengraat van verschillende kwaliteiten agarhout (oud) die van Silky Woods Elixir een intrigerende, sensuele en gourmand houtgeur maken. Vanaf 49 euro (extraît 10 ml), verkooppunten via luxurycosmetics.be
Kruidige vanille
Echte vanille heeft van nature kruidige noten. Als je die versterkt, krijg je levendige vanillegeuren die minder ‘massief’ ruiken.
- Ani is een van de bestsellers van het Turkse merk Nishane. Hij opent fris kruidig, met roze peper, bergamot, gember en groene noten. In het hart bloeit een weelderige Oosterse roos, op smaak gebracht met zwarte bes en kardemom. Het accent ligt op de rijkelijke basis, die met vanille en ambergrijs zoet warm is. Benzoë-hars, hout (ceder & sandelhout) en muskus voegen extra diepgang toe. Vanaf 225 euro (EDP 50 ml), bij Parfuma.com
- Tobacco Vanille van Tom Ford groeide uit tot een klassieker in zijn genre. De kruidige ambergeur geeft je meteen warmte in de aanzet met tabaksbladeren en kruiden. In het hart wordt meteen al het groot geschut ingezet: smakelijke noten als vanille, cacao en tonkaboom maken je gegarandeerd verslaafd. Gedroogd fruit en houtnoten zorgen voor een stevige basis. Vanaf 61,90 euro (EDP 10 ml), parfumerie.
Zoetwarme vanille
Dat vanillegeuren gesofisticeerd, mysterieus en weelderig kunnen ruiken, bewijzen deze parfums met een amberbasis.
- Amouage Material is ongetwijfeld de meest complexe vanillegeur, waar je telkens iets nieuws in ontdekt: deze weelderige vanille heeft poederige (tonkaboon), fruitige (osmanthus), houtige (oud) en donkerzoete (balsems) geurfacetten. 365 euro (EDP 100 ml), verkooppunten via luxurycosmetics.be
- Parfums de Marly Althaïr start meteen kruidig, als een chai latte met een praliné topping. Muskus en ambroxan zorgen voor een warme huidgevoel, rokerig guaiac geven de geur (een eerder mannelijk) karakter. Vanaf 200 euro (EDP 75 ml), verkooppunten via luxurycosmetics.be
Lees ook
Vanilla Vibes, vanille met een snuifje zeezout
Muskus, het meest schizofrene parfumingrediënt in 10 parfums
